Γλώσσα Δ΄. Ενότητα 9. Κεφάλαιο 3. Όρνιθες

ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

ΕΥΘΥΣ ΚΑΙ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ

Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου έτσι ακριβώς όπως τα είπε λέγεται ευθύς λόγος.

Στον ευθύ λόγο τα λόγια του προσώπου που μιλάει τα βάζουμε μέσα σε εισαγωγικά ή βάζουμε μπροστά από τα λόγια του μια παύλα.

ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

Ο λόγος κατά τον οποίο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου προσώπου όχι ακριβώς όπως τα είπε αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο λέγεται πλάγιος λόγος.

Στον πλάγιο λόγο δε βάζουμε εισαγωγικά ή παύλες.

ΠΩΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΥΘΥ ΛΟΓΟ ΣΕ ΠΛΑΓΙΟ

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, κάνουμε κι ορισμένες αλλαγές σχετικά με :

    Τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να το δηλώνουμε είτε με το όνομά τους ή με κάποια αντωνυμία.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
-         Πότε θα φύγεις; -         Αύριο θα φύγω.	Η Μαρία ρώτησε το Νίκο πότε θα φύγει κι εκείνος απάντησε πώς θα φύγει αύριο.

    Τους συνδέσμους (ότι, πως, να, αν κ.α.), που πολλές φορές είναι απαραίτητο να τους προσθέσουμε για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Φύγε αμέσως» του φώναξε. «Θα φύγω όποτε θέλω» της είπε.	Του φώναξε να φύγει αμέσως κι εκείνος της είπε πως θα έφευγε όποτε ήθελε.

    Τα πρόσωπα των ρημάτων(που συνήθως μπαίνουν στο τρίτο πρόσωπο) και τις αντωνυμίες.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
-         Θα έρθεις μαζί μου; -         Δεν ξέρω ακόμα.	Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της και εκείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόμη.

    Προσθέτουμε τα ρήματα που χρειάζονται, αν δε μας δίνονται, για να εισάγουμε τον πλάγιο λόγο. Τα ρήματα που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι τα λέω, υποστηρίζω, ρωτώ, απαντώ, παρακαλώ, ζητώ κ ά.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Εγώ δε θέλω να έρθω».	Είπε ότι αυτή δε θέλει να έρθει.

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές και στους χρόνους των ρημάτων, ανάλογα  με το τι θέλει να πει κάθε φορά ο ομιλητής.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
«Πού πας;» με ρώτησε.	Με ρώτησε πού πάω. Ή  Με ρώτησε πού πήγαινα.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αλλάξετε ό,τι χρειάζεται, ώστε να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και αντίστροφα.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................	Η Βασιλική ρώτησε τον ταμία του θεάτρου αν έχει αρχίσει η παράσταση κι εκείνος της απάντησε ότι θα ξεκινήσει σε δέκα λεπτά..

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................	Ο σκηνοθέτης ρώτησε τους ηθοποιούς αν είναι έτοιμοι για την πρόβα κι εκείνοι απάντησαν ότι μπορούν να ξεκινήσουν.

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Ο Στέφανος ρώτησε: - Πώς ονομάζεται αυτό το θεατρικό έργο; - Δε θυμόμαστε, απάντησαν τα παιδιά.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
Η δασκάλα  ρώτησε: - Πώς σας φάνηκε η παράσταση, παιδιά; - Υπέροχη, απάντησαν εκείνα.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
-Πόσο χρονών είσαι; Ρώτησε η Κική. - Δώδεκα, της απάντησε εκείνος.	................................................................. ................................................................. ................................................................. ................................................................. .................................................................

ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ	ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ
................................................................. ................................................................. .................................................................	Τον ρώτησε αν θα έρθει μαζί της κι εκείνος απάντησε πως δεν ήξερε ακόμα.