Aρχίζουν τα Πάθη του Xριστού
Μετά την ανάσταση του Λαζάρου, ο Ιησούς ήρθε στα Ιεροσόλυμα, για να γιορτάσει το Πάσχα με τους μαθητής του. Ο λαός τον περίμενε και τον υποδέχθηκε με κλαδιά φοινικιάς, φωνάζοντας: «Ευλογημένος είσαι εσύ που έρχεσαι από το Θεό». Όλοι πανηγύριζαν εκτός από τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους που αποφάσισαν να τον συλλάβουν και να τον θανατώσουν, χωρίς άλλη αναβολή....
Στο Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς παρέδωσε το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας στους μαθητές του. Πριν από το Δείπνο ο Κύριος έπλυνε τα πόδια τους, για να τους δείξει ότι πρέπει να είναι ταπεινοί και να υπηρετούν τους αδελφούς τους.
Ενώ έτρωγαν, ο Χριστός είπε ότι κάποιος απ’ αυτούς θα τον προδώσει. Αφού πήρε ένα κομμάτι ψωμί και το βούτηξε στο κοινό πιάτο, το έδωσε στον Ιούδα και του είπε να κάνει γρήγορα αυτό που σκέφτεται. Γιατί ο Ιησούς ήξερε πως ο Ιούδας θα τον παρέδιδε στους αρχιερείςγια τριάντα αργύρια.
Πρώτα έφεραν τον Ιησού στον αρχιερέα για να τον δικάσει. Εκεί προσπάθησαν να βρουν κάτι εναντίον του. Του έκαναν ερωτήσεις, για να τον παγιδέψουν, ενώ παρουσίασαν ψευδομάρτυρες που τον κατηγόρησαν ότι μιλούσε με μεγάλη ασέβεια για το Θεό. Στο τέλος ο αρχιερέας ρώτησε το Χριστό αν είναι ο Μεσσίας, ο Yιός του Θεού. Ο Ιησούς απάντησε: «Εσύ, μόνος σου το είπες» και τότε βρήκαν την αιτία που γύρευαν. Τον χτύπησαν, τον έβρισαν και την άλλη μέρα τον οδήγησαν στον Πιλάτο, το
Ρωμαίο διοικητή, για να εγκρίνειτην απόφαση των Αρχιερέων.
Ο Πιλάτος εξέτασε τον Ιησού, αλλά κατάλαβε ότι ήταν αθώος. Επειδή ήταν έθιμο να ελευθερώνεται ένας φυλακισμένος το Πάσχα, παρουσίασε στο λαό το Βαραββά, ένα φοβερό ληστή και το Χριστό. Κάλεσε τότε τους συγκεντρωμένους να αποφασίσουν ποιον θέλουν να απελευθερώσει. Το εξαγριωμένο πλήθος ζήτησε να απελευθερώσει το Bαραββά ενώ τον Iησού να τον σταυρώσει. Για να δείξει ο Πιλάτος ότι δεν είναι υπεύθυνος για την καταδίκη του Ιησού, έπλυνε τα χέρια του μπροστά τους και παρέδωσε τον Ιησού, για να σταυρωθεί.
Η Σταύρωση του Χριστού
Μετά την καταδίκη του Ιησού άρχισε και το μαρτύριό του. Οι στρατιώτες τον έντυσαν με κόκκινο μανδύα, του φόρεσαν αγκάθινο στεφάνι στο κεφάλι και του έδωσαν να κρατά ένα καλάμι. Ήθελαν έτσι να τον κοροϊδέψουν και φώναζαν χτυπώντας τον: «Ζήτω ο βασιλιάς των Ιουδαίων.»
Ο Χριστός υπέμεινε σιωπηλός μέχρι την ώρα που τον πήραν για να τον θανατώσουν. Σήκωσε το σταυρό του ως το λόφο του Γολγοθά, όπου θα γινόταν η Σταύρωση. Όταν έφτασαν, οι στρατιώτες έβγαλαν τα ρούχα του Ιησού και τον σταύρωσαν μαζί με δύο ληστές. Κατόπιν μοιράστηκαν τα ρούχα του και συνέχισαν να τον περιγελούν λέγοντας: «Αφού είσαι γιος του Θεού, γιατί δεν κατεβαίνεις από το σταυρό;».
Ο Ιησούς όμως φανέρωσε ακόμη μια φορά την αγάπη του στους ανθρώπους, συγχωρώντας τους σταυρωτές του λέγοντας: «Πάτερ ἄφες αὺτοίς, οὺ γὰρ οἴδασι τὶ ποιοῦσι.»*
Μετά την ανάσταση του Λαζάρου, ο Ιησούς ήρθε στα Ιεροσόλυμα, για να γιορτάσει το Πάσχα με τους μαθητής του. Ο λαός τον περίμενε και τον υποδέχθηκε με κλαδιά φοινικιάς, φωνάζοντας: «Ευλογημένος είσαι εσύ που έρχεσαι από το Θεό». Όλοι πανηγύριζαν εκτός από τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους που αποφάσισαν να τον συλλάβουν και να τον θανατώσουν, χωρίς άλλη αναβολή....
Ο Μυστικός Δείπνος και η προδοσία
Στο Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς παρέδωσε το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας στους μαθητές του. Πριν από το Δείπνο ο Κύριος έπλυνε τα πόδια τους, για να τους δείξει ότι πρέπει να είναι ταπεινοί και να υπηρετούν τους αδελφούς τους.
Ενώ έτρωγαν, ο Χριστός είπε ότι κάποιος απ’ αυτούς θα τον προδώσει. Αφού πήρε ένα κομμάτι ψωμί και το βούτηξε στο κοινό πιάτο, το έδωσε στον Ιούδα και του είπε να κάνει γρήγορα αυτό που σκέφτεται. Γιατί ο Ιησούς ήξερε πως ο Ιούδας θα τον παρέδιδε στους αρχιερείςγια τριάντα αργύρια.
Η προσευχή και η σύλληψη του Ιησού
Μετά το Δείπνο πήγαν στο όρος των Ελαιών και ο Ιησούς προσευχήθηκε με πόνο και λύπη γνωρίζοντας ότι είχε φθάσει η ώρα για τη μεγάλη θυσία του. Πράγματι μετά από λίγο φάνηκε ο Ιούδας μαζί με Ρωμαίους στρατιώτες οι οποίοι τον συνέλαβαν.
Οι αρχιερείς και ο Πιλάτος δικάζουν το Χριστό
Πρώτα έφεραν τον Ιησού στον αρχιερέα για να τον δικάσει. Εκεί προσπάθησαν να βρουν κάτι εναντίον του. Του έκαναν ερωτήσεις, για να τον παγιδέψουν, ενώ παρουσίασαν ψευδομάρτυρες που τον κατηγόρησαν ότι μιλούσε με μεγάλη ασέβεια για το Θεό. Στο τέλος ο αρχιερέας ρώτησε το Χριστό αν είναι ο Μεσσίας, ο Yιός του Θεού. Ο Ιησούς απάντησε: «Εσύ, μόνος σου το είπες» και τότε βρήκαν την αιτία που γύρευαν. Τον χτύπησαν, τον έβρισαν και την άλλη μέρα τον οδήγησαν στον Πιλάτο, το
Ρωμαίο διοικητή, για να εγκρίνειτην απόφαση των Αρχιερέων.
Ο Πιλάτος εξέτασε τον Ιησού, αλλά κατάλαβε ότι ήταν αθώος. Επειδή ήταν έθιμο να ελευθερώνεται ένας φυλακισμένος το Πάσχα, παρουσίασε στο λαό το Βαραββά, ένα φοβερό ληστή και το Χριστό. Κάλεσε τότε τους συγκεντρωμένους να αποφασίσουν ποιον θέλουν να απελευθερώσει. Το εξαγριωμένο πλήθος ζήτησε να απελευθερώσει το Bαραββά ενώ τον Iησού να τον σταυρώσει. Για να δείξει ο Πιλάτος ότι δεν είναι υπεύθυνος για την καταδίκη του Ιησού, έπλυνε τα χέρια του μπροστά τους και παρέδωσε τον Ιησού, για να σταυρωθεί.
Η Σταύρωση του Χριστού
Μετά την καταδίκη του Ιησού άρχισε και το μαρτύριό του. Οι στρατιώτες τον έντυσαν με κόκκινο μανδύα, του φόρεσαν αγκάθινο στεφάνι στο κεφάλι και του έδωσαν να κρατά ένα καλάμι. Ήθελαν έτσι να τον κοροϊδέψουν και φώναζαν χτυπώντας τον: «Ζήτω ο βασιλιάς των Ιουδαίων.»
Ο Χριστός υπέμεινε σιωπηλός μέχρι την ώρα που τον πήραν για να τον θανατώσουν. Σήκωσε το σταυρό του ως το λόφο του Γολγοθά, όπου θα γινόταν η Σταύρωση. Όταν έφτασαν, οι στρατιώτες έβγαλαν τα ρούχα του Ιησού και τον σταύρωσαν μαζί με δύο ληστές. Κατόπιν μοιράστηκαν τα ρούχα του και συνέχισαν να τον περιγελούν λέγοντας: «Αφού είσαι γιος του Θεού, γιατί δεν κατεβαίνεις από το σταυρό;».
Ο Ιησούς όμως φανέρωσε ακόμη μια φορά την αγάπη του στους ανθρώπους, συγχωρώντας τους σταυρωτές του λέγοντας: «Πάτερ ἄφες αὺτοίς, οὺ γὰρ οἴδασι τὶ ποιοῦσι.»*
Ο Χριστός και οι δυο ληστές
Ο ένας από τους δύο ληστές κορόιδευε κι αυτός τον Ιησού. Τότε ο άλλος ληστής του είπε: «Εμείς δίκαια τιμωρούμαστε, αυτός όμως είναι αθώος». Έπειτα τον παρακάλεσε να μην τον ξεχάσει στη Βασιλεία του. Και ο Κύριος τον βεβαίωσε ότι θα είναι μαζί του στον Παράδεισο.
Ο θάνατος του Ιησού
Αργότερα ο Ιησούς ψιθύρισε: «Διψώ…». Ένας στρατιώτης βούτηξε ένα σφουγγάρι σε ξίδι και μ’ ένα καλάμι το έφερε στα χείλη του Κυρίου. Αμέσως μετά παρέδωσε το πνεύμα του λέγοντας: «Τετέλεσται.»
Όσο ο Ιησούς ήταν πάνω στο σταυρό, σκοτάδι είχε σκεπάσει τη γη. Με το θάνατό του έγινε ένας φοβερός σεισμός. Η φύση συμμετείχε έτσι στο θάνατο του Δημιουργού της. Όλοι κατάλαβαν ότι ο Χριστός δεν ήταν σαν τους άλλους ανθρώπους. Ένας Ρωμαίος αξιωματικός τρόμαξε και είπε: «Αλήθεια! Ο άνθρωπος αυτός ήταν γιος του Θεού.»
Η Αποκαθήλωση και η Ταφή του Χριστού
Πλησίαζε το βράδυ και οι Ιουδαίοι ζήτησαν από τον Πιλάτο να απομακρύνει τους σταυρωμένους από το λόφο. Τότε παρουσιάστηκαν στον Πιλάτο ο Ιωσήφ από την Αριμαθαία και ο Nικόδημος, δύο κρυφοί μαθητές του Χριστού. Zήτησαν το σώμα του και μαζί τον κατέβασαν από το σταυρό. Τον τύλιξαν με καθαρό σεντόνι και τον άλειψαν με αρώματα. Κατόπιν τον τοποθέτησαν στον καινούριο τάφο που ο Ιωσήφ είχε ετοιμάσει για τον εαυτό του. Έκλεισαν τον τάφο μ’ ένα μεγάλο λιθάρι κι έφυγαν.
Όμως οι αρχιερείς είχαν το φόβο μήπως οι μαθητές του Ιησού κλέψουν το σώμα του δασκάλου τους και ύστερα διαδώσουν πως αναστήθηκε. Ζήτησαν λοιπόν από τον Πιλάτο να στείλει στρατιώτες, για να τον φυλάξουν. Έγινε κι αυτή τους η επιθυμία και για μεγαλύτερη σιγουριά σφράγισαν τον τάφο.
Όμως οι αρχιερείς είχαν το φόβο μήπως οι μαθητές του Ιησού κλέψουν το σώμα του δασκάλου τους και ύστερα διαδώσουν πως αναστήθηκε. Ζήτησαν λοιπόν από τον Πιλάτο να στείλει στρατιώτες, για να τον φυλάξουν. Έγινε κι αυτή τους η επιθυμία και για μεγαλύτερη σιγουριά σφράγισαν τον τάφο.
Η Μεγάλη Παρασκευή στη χώρα μας
Ο λαός μας ζει αυτή την ημέρα με ξεχωριστή συγκίνηση καιευλάβεια. Το πρωί γίνεται η Ακολουθία της Αποκαθήλωσης. Προς το τέλος της ο ιερέας κατεβάζει το σώμα του Κυρίου μας από το σταυρό, το τυλίγει με ένα κάτασπρο σεντόνι και μπαίνει στο Άγιο Βήμα. Μετά από λίγο βγαίνει κρατώντας χρυσοκέντητο ύφασμα. Το τοποθετεί στον Επιτάφιο, που τον στολίζουν από τη Μ. Πέμπτη το βράδυ τα κορίτσια της ενορίας με λουλούδια, για να είναι πολύχρωμος και ευωδιαστός. Κατά τη διάρκεια του στολισμού ψάλλουν ύμνους της Aποκαθήλωσης ή το μοιρολόι της Παναγιάς που είναι διαφορετικό από τόπο σε τόπο.
Το απόγευμα αρχίζει η Ακολουθία του Επιταφίου και όταν νυχτώσει γίνεται η περιφορά του. Μπροστά πηγαίνει ο Σταυρός, τα εξαπτέρυγα, ο Επιτάφιος και οι ιερείς με τους ψάλτες. Ο λαός που ακολουθεί ψάλλει τα εγκώμια, κρατώντας αναμμένες λαμπάδες. Στα σταυροδρόμια και στις πλατείες η πομπή σταματά και οι ιερείς κάνουν δεήσεις. Όταν ο Επιτάφιος γυρίσει στο ναό και τελειώσει η Ακολουθία, ο ιερέας δίνει για ευλογία στους πιστούς από ένα λουλούδι του Επιταφίου και όλοι φεύγουν με την προσμονή της Ανάστασης.
Το απόγευμα αρχίζει η Ακολουθία του Επιταφίου και όταν νυχτώσει γίνεται η περιφορά του. Μπροστά πηγαίνει ο Σταυρός, τα εξαπτέρυγα, ο Επιτάφιος και οι ιερείς με τους ψάλτες. Ο λαός που ακολουθεί ψάλλει τα εγκώμια, κρατώντας αναμμένες λαμπάδες. Στα σταυροδρόμια και στις πλατείες η πομπή σταματά και οι ιερείς κάνουν δεήσεις. Όταν ο Επιτάφιος γυρίσει στο ναό και τελειώσει η Ακολουθία, ο ιερέας δίνει για ευλογία στους πιστούς από ένα λουλούδι του Επιταφίου και όλοι φεύγουν με την προσμονή της Ανάστασης.
Εγκώμια
Αἱ γενεαί πάσαι, ὕμνον τἤ ταφἤ σου, προσφέρουσι Χριστέ μου. οΩ γλυκύ μου ἓαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον, ποῦ ἓδυ σου τὸ κάλλος;
Απόδοση στη νεοελληνική γλώσσα
Όλες οι γενιές των ανθρώπων λένε ύμνους για την ταφή σου, Χριστέ μου. Γλυκιά μου άνοιξη, ολόγλυκο παιδί μου, πού χάθηκε η ομορφιά σου;
Μοιρολόγι της Μ. Παρασκευής
Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα,
σημερ’ αγγέλοι, αρχάγγελοι, όλοι μαυροφορούνε,
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται,
σήμερα πάνε κι έρχονται στης Παναγιάς την πόρτα…
σημερ’ αγγέλοι, αρχάγγελοι, όλοι μαυροφορούνε,
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται,
σήμερα πάνε κι έρχονται στης Παναγιάς την πόρτα…
«Xριστός Aνέστη!»
ρεις μέρες είχαν περάσει από την ταφή του Ιησού. Τρεις αφοσιωμένες μαθήτριες του Χριστού, η Μαρία η Μαγδαληνή, η Σαλώμη και η Μαρία του Ιακώβου, επισκέφτηκαν το μνήμα, για να αλείψουν το σώμα του νεκρού με μύρα , όπως ήταν το έθιμο. Φτάνοντας όμως εκεί βρήκαν τον τάφο ανοικτό και το σώμα του αγαπημένου τους δασκάλου έλειπε. Κι ενώ οι απορίες βούιζαν σαν μέλισσες στο κεφάλι τους, ένας άγγελος εμφανίστηκε μπροστά τους. Το πρόσωπό του ήταν φωτεινό σαν αστραπή και ο χιτώνας του άσπρος σαν το χιόνι.
– Μη φοβάστε! τους είπε. Ξέρω ότι ψάχνετε τον Ιησού που σταυρώθηκε. Όμως γιατί ζητάτε το ζωντανό ανάμεσα στους νεκρούς; Ο Κύριος αναστήθηκε, όπως σας το είχε πει. Πηγαίνετε γρήγορα λοιπόν να αναγγείλετε την Ανάσταση στους μαθητές του. Πείτε τους να πάνε στη Γαλιλαία. Ο Ιησούς θα τους συναντήσει εκεί!
Οι μυροφόρες γεμάτες χαρά έτρεξαν ν’ αναγγείλουν στους μαθητές το μήνυμα της Ανάστασης. Καθώς πήγαιναν εμφανίστηκε μπροστά τους ο Κύριος λέγοντάς τους:
– Χαίρετε!
Εκείνες έπεσαν στα πόδια και τον προσκύνησαν.
Ο Ιησούς, που κατάλαβε ότι οι γυναίκες ταράχτηκαν, είπε να μη φοβούνται, αλλά να ειδοποιήσουν γρήγορα τους μαθητές του ότι θα τους συναντήσει στη Γαλιλαία.
– Μη φοβάστε! τους είπε. Ξέρω ότι ψάχνετε τον Ιησού που σταυρώθηκε. Όμως γιατί ζητάτε το ζωντανό ανάμεσα στους νεκρούς; Ο Κύριος αναστήθηκε, όπως σας το είχε πει. Πηγαίνετε γρήγορα λοιπόν να αναγγείλετε την Ανάσταση στους μαθητές του. Πείτε τους να πάνε στη Γαλιλαία. Ο Ιησούς θα τους συναντήσει εκεί!
Οι μυροφόρες γεμάτες χαρά έτρεξαν ν’ αναγγείλουν στους μαθητές το μήνυμα της Ανάστασης. Καθώς πήγαιναν εμφανίστηκε μπροστά τους ο Κύριος λέγοντάς τους:
– Χαίρετε!
Εκείνες έπεσαν στα πόδια και τον προσκύνησαν.
Ο Ιησούς, που κατάλαβε ότι οι γυναίκες ταράχτηκαν, είπε να μη φοβούνται, αλλά να ειδοποιήσουν γρήγορα τους μαθητές του ότι θα τους συναντήσει στη Γαλιλαία.
Ο Χριστός νίκησε το θάνατο
Η Ανάσταση του Χριστού είναι η πιο σημαντική γιορτή της Εκκλησίας μας. Ο θάνατος νικήθηκε! Τον νίκησε η ζωή! Όπως το φως νικάει το σκοτάδι! Ο Χριστός είναι το Φως και η Ζωή που μέσα μας γίνεται δύναμη, για να νικήσουμε το θάνατο. Ο θάνατος είναι κάτι πρόσκαιρο σαν τον ύπνο. Γι’ αυτό οι χριστιανοί τα νεκροταφεία τα λένε κοιμητήρια. Εκεί οι αγαπημένοι μας αναπαύονται και περιμένουν μαζί με όλους μας τη δική τους ανάσταση.
Τροπάριο
Χριστός 'Aνέστη έκ νεκρῴν
θανάτω θάνατον πατήσας
καὶ τοίς έν τοίς μνήμασι
ζωήν χαρισάμενος.
Χριστός 'Aνέστη έκ νεκρῴν
θανάτω θάνατον πατήσας
καὶ τοίς έν τοίς μνήμασι
ζωήν χαρισάμενος.
Απόδοση στη νεοελληνική γλώσσα
Ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, νίκησε το θάνατο και μας χάρισε την αιώνια ζωή.
Ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, νίκησε το θάνατο και μας χάρισε την αιώνια ζωή.
Λαμπρή, ημέρα χαράς!
ίναι τόσο λαμπρές και σπουδαίες οι μέρες που γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού, που συνηθίζουμε να τις λέμε αναστάσιμες μέρες ή με μια λέξη, Λαμπρή.
«Μέρα Λαμπρή, μέρα γιορτή, μέρα λουλουδιασμένη…»,τραγουδάνε οι χριστιανοί, για να γιορτάσουν την ωραιότερη μέρα της χριστιανοσύνης. Ο Χριστός με την Ανάστασή του φέρνει την άνοιξη, την ελπίδα για μια καινούρια ζωή, για μια νέα αρχή. Το Μεγάλο Σάββατο όλα είναι διαφορετικά μέσα στο ναό. Φοράμε τα γιορτινά μας ρούχα και περιμένουμε να πάρουμε το Άγιο Φως από τον ιερέα για ν’ ανάψουμε τις λαμπάδες μας και να πούμε το Χριστός Ανέστη.
«Μέρα Λαμπρή, μέρα γιορτή, μέρα λουλουδιασμένη…»,τραγουδάνε οι χριστιανοί, για να γιορτάσουν την ωραιότερη μέρα της χριστιανοσύνης. Ο Χριστός με την Ανάστασή του φέρνει την άνοιξη, την ελπίδα για μια καινούρια ζωή, για μια νέα αρχή. Το Μεγάλο Σάββατο όλα είναι διαφορετικά μέσα στο ναό. Φοράμε τα γιορτινά μας ρούχα και περιμένουμε να πάρουμε το Άγιο Φως από τον ιερέα για ν’ ανάψουμε τις λαμπάδες μας και να πούμε το Χριστός Ανέστη.
Η Ανάσταση σε διάφορα
μέρη της Ελλάδας
Σε όλη την Ελλάδα οι πιστοί γιορτάζουν την Ανάσταση σύμφωνα με τις συνήθειες κάθε τόπου. Όσοι έχουν διαφορές μεταξύ τους συμφιλιώνονται μέσα στην εκκλησία, αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία, δίνουν, όπως όλοι οι χριστιανοί, το φιλί της αγάπης. Με το φως που μεταφέρουν στο σπίτι σχηματίζουν το σχήμα του σταυρού στο ανώφλι της εξώπορτας. Την Κυριακή του Πάσχα ψήνουν το αρνί, τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά και σε πολλά μέρη της Ελλάδας στήνουν χορό στο προαύλιο της εκκλησίας.μέρη της Ελλάδας