Τα περισσότερα επίθετα αλλάζουν μορφή.
Οι μορφές αυτές είναι οι βαθμοί των επιθέτων.
Οι βαθμοί είναι:
α) Θετικός βαθμός. Π.χ Τα μανταρίνια είναι φρέσκα.
Τα επίθετα στο θετικό βαθμό φανερώνουν ότι το ουσιαστικό της πρότασης έχει απλώς μια ιδιότητα, ένα γνώρισμα.
β) Συγκριτικός βαθμός. Π.χ. Τα μανταρίνια είναι φρεσκότερα (πιο φρέσκα) από τα πορτοκάλια. Στο
συγκριτικό βαθμό γίνεται μια σύγκριση ανάμεσα σε δυο πράγματα. Το
επίθετο στο συγκριτικό βαθμό μας δείχνει ότι το ένα από τα δυο προϊόντα
έχει την...
ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό.
ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό.
γ) Υπερθετικός βαθμός. Π.χ. Τα μανταρίνια είναι τα πιο φρέσκα (τα φρεσκότερα) από όλα τα φρούτα. Τα μανταρίνια είναι φρεσκότατα.
Στην πρώτη πρόταση συγκρίνουμε τα μανταρίνια με όλα τα φρούτα και βλέπουμε ότι είχε την ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό από όλα τα φρούτα. Συγκρίνουμε δηλαδή ένα πράγμα με όλα τα ομοειδή πράγματα. (σχετικός υπερθετικός βαθμός)
Στη δεύτερη πρόταση δεν συγκρίνουμε τα μανταρίνια με κάτι άλλο αλλά το επίθετο φανερώνει ότι τα μανταρίνια (πράγμα) έχει μια ιδιότητα σε πολύ μεγάλο βαθμό. (απόλυτος υπερθετικός βαθμός)
Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός ονομάζονται με μια λέξη παραθετικά του επιθέτου.
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΩΝ
Συγκριτικός βαθμός σχηματίζεται:
α) Μονολεκτικά χρησιμοποιώντας τις καταλήξεις – ότερος, - ότερη, - ότερο ή
-ύτερος , - ύτερη, -ύτερο και σπάνια -έστερος , - έστερη, -έστερο
β) Περιφραστικά χρησιμοποιώντας το επίρρημα πιο και το θετικό βαθμό του επιθέτου. Πιο + θετικός βαθμός
Υπερθετικός βαθμός σχηματίζεται:
α) Μονολεκτικά χρησιμοποιώντας τις καταλήξεις – ότατος, - ότατη, - ότατο ή
-ύτατος , - ύτατη, -ύτατο και σπάνια -έστατος , - έστατη, -έστατο
β) Περιφραστικά
1. χρησιμοποιώντας το άρθρο ο, η, το στην κατάλληλη πτώση και το συγκριτικό βαθμό του επιθέτου
π.χ. ο μικρότερος, το μεγαλύτερο
ο πιο μικρός, το πιο μεγάλο
2. βάζοντας μπροστά από το επίθετο πάρα πολύ,
Π.χ. πάρα πολύ μικρός.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Σχηματίζω τα παραθετικά των επιθέτων:
Θετικός
|
Συγκριτικός
|
Υπερθετικός
|
Σοφός
|
Σοφότερος ή πιο σοφός
|
Σοφότατος ή ο πιο σοφός
|
Πλούσιος
| ||
Βαρύς
| ||
Ακριβός
|
2. Με τις λέξεις των παρενθέσεων σχηματίζω προτάσεις, όπως στο παράδειγμα:
( καφές-ακριβός- ζάχαρη) Ο καφές είναι ακριβότερος από τη ζάχαρη.
(σκύλος- έξυπνος –γάτα) ……………………………………………………….
(αλεπού- πονηρός- κουνάβι) ……………………………………………………
(άλογο- γρήγορος- μουλάρι) ……………………………………………………..
(λεωφορείο- ταχύς –τρένο) ………………..……………………………………..
(μολύβι- βαρύς – σίδερο) …………………..…………….………………………
3. Να βάλεις τα επίθετα στο συγκριτικό βαθμό:
Ο Γιάννης είναι (δυνατός) …………………………………από το Δημήτρη.
Ο Περικλής είναι (καλός) …………………………….. από το Δημοσθένη.
Ο Γιώργος είναι (ψηλός) ……………………………. από τη Μαρία.
Η Ιωάννα είναι (μικρός) ………………………………από τη Γεωργία.
Αυτός ο δρόμος είναι (φαρδύς) ………………………….από τον άλλο.
Αυτό το κουτί είναι (βαρύς) ……………………………….. από το άλλο.
4. Με τις παρακάτω λέξεις των παρενθέσεων σχηματίζω προτάσεις που να φανερώνουν σύγκριση:
Π.χ (αχλάδι – νόστιμο – μήλο)
Το αχλάδι είναι νοστιμότερο απ’ το μήλο.
(άνοιξη – όμορφος – χειμώνας)
......................................................................................................................................
(Γιώργος – φρόνιμος – Γιάννης)
......................................................................................................................................
(Όλυμπος – ψηλός – Πήλιο )
......................................................................................................................................
(αυτοκίνητο – γρήγορος – ποδήλατο )
......................................................................................................................................
5. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο επιθέτου.
Αυτό το αυγό είναι μικρό. Θέλω ένα (μεγάλο) .......................................................
Η λαμπάδα μου είναι μεγάλη με πολύχρωμες κορδέλες. Νομίζω ότι είναι η
(όμορφη) ............................................................ από όλες.
Το ποδήλατο της αδερφής μου είναι (μικρό) ......................................... από το δικό μου.
Τα βεγγαλικά που ρίξαμε την Πρωτοχρονιά ήταν
(λίγα) ..................... ................ από πέρσι, αλλά ήταν
(ωραία) ...................................................
Η γιαγιά μου φτιάχνει την (νόστιμη) ....................................... πίτα του χωριού.
